اختلالات خوردن و پرخوری از کجا منشا میگیرد؟

برخلاف تصور عموم مردم ، اختلالات خوردن یک انتخاب شیوه زندگی نیست و همچنین نشانه ضعف شخصی یا نقص شخصیتی نیست. اختلالات خوردن مانند بی اشتهایی و پرخوری عصبی و به دنبال آن اضافه وزن و چاقی ریشه در اختلال عملکرد مغز دارند و به طور بالقوه تهدید کننده زندگی هستند. در صورت عدم درمان ، این شرایط می تواند پیامدهای مخربی بر سلامت جسمی داشته باشد و حتی می تواند سلامت مغز و اعصاب و روان را هم بیشتر مختل کند.

چه کسانی از اختلالات خوردن رنج می برند؟
اختلالات خوردن در زنان شایع تر است و اغلب در نوجوانی یا بزرگسالی شروع می شود. با این حال ، مردان نیز می توانند از اختلالات خوردن رنج ببرند. علاوه بر این ، ورزشکارانی که در ورزش هایی هستند که براندام ، وزن یا ظاهر و کاهش سریع وزن آنها تأکید می شود ، در معرض اختلالات خوردن هستند.
علائم اعصاب و روان همراه
معمولا افراد مبتلا به اختلالات خوردن همزمان داراي بيماري هاي اعصاب و روان نيز هستند. بیماریهای روانی و مغز و اعصاب و روان که معمولاً در افراد مبتلا به اختلالات خوردن مشاهده می شود عبارتند از:
اضطراب و افسردگی
اختلالات مصرف مواد و اعتیاد
اختلال وسواس فکری عملی
اختلال استرس پس از سانحه(PTSD)
افکار خودکشی

عواملي که باعث اختلال خوردن مي شود؟
برخی از افراد به دلیل پيشينه خانوادگی ، اختلالات مغزي و الگوي افکار اشتباه در معرض ابتلا به اختلال خوردن هستند. داشتن اعتماد به نفس پایین یا کمال گرا بودن نیز ممکن است به اختلالات خوردن کمک کند. علاوه بر اين رژیم غذایی شدید و کاهش وزن سریع یا گرسنگی باعث ايجاد تغييراتي در مغز مي شودکه ممکن است فرد را مستعد ادامه الگوهای غذایی ناسالم کند.
چرا مراکز تخصصی مغز و شناخت را برای درمان اختلالات خوردن پیشنهاد می شود؟
در مراکز تخصصی مغز و شناخت مثل سلامتکده مغز وشناخت آسا در اصفهان ابتدا با انجام نقشه رنگي مغز(QEEG) سلامت مغز شما را ارزیابی کرده و الگوهای امواج مغزی غیرنرمال مرتبط با اختلالات خوردن و شرایط مرتبط را شناسايي ميشود. نقشه رنگي مغز يا (QEEG) یک ابزار بسیار قدرتمند در تشخيص و تعيين پروتکل درماني اختلالات خوردن است زیرا به بیماران کمک می کند تا متوجه شوند که این مشکل بیولوژیکی است ، شرایط موجود را شناسایی کرده و شرم را کاهش می دهد. وقتی نوبت به درمان اختلالات خوردن می رسد ، يک برنامه درماني برای همه مناسب نیست و آنچه برای یک فرد مفید است ممکن است برای شخص دیگر موثر نباشد یا حتی می تواند علائم شما را بدتر کند. براساس ارزيابي جامعي که در این مراکز تخصصي مغز که برای اولین بار به شکل جامع و تخصصی در اصفهان انجام مي شود براي فرد برنامه درماني مشخصي تعيين مي شود. اين برنامه درماني مي تواند شامل نوروفيدبک و تحريک امواج مغزي(tDCS) باشد که براساس نتايج حاصل از نقشه مغزي مشخص مي شود. ما هم در سلامتکده آسا در اصفهان از موثرترين و بي عارضه ترين روش ها و راهکارهای تکنولوژیک مغز و شناخت برای بهینه سازی عملکرد مغز و کمک به کنترل مجدد غذا خوردن و کاهش وزن و لاغری پایدار بدون برگشت استفاده می کنیم.
مغز افراد مبتلا به اختلال خوردن چگونه متفاوت عمل مي کند؟
براساس نتايج حاصل از نقشه هاي رنگي مغز و اسکن هاي مغزي دریافت شده که برخی از مناطق مغز با اختلالات خوردن مرتبط هستند ، از جمله:
جیروس سینگولات قدامی(ACG) اين منطقه مربوط به توجه انتخابي است. هنگامی که ACG بیش از حد فعال است ، مردم تمایل دارند در همان فکر یا رفتار “گیر کنند”. مثل عادت به پرخوری بدون حتی لذت!
گانگلیون های پایه: این منطقه به تعیین سطح اضطراب بدن کمک می کند و در ایجاد عادات دخیل است. هنگامی که فعالیت بیش از حد در گانگلیون های پایه وجود داشته باشد ، با افزایش اضطراب و افزایش ترس همراه است.
لوب های آهیانه: در پردازش حسی و جهت يابي دخيل هستند. این منطقه در اختلالات خوردن و اختلالات بدشکلی بدن دخیل است ، مانند افرادی که دچار بی اشتهایی هستن و با وجود لاغري فکر می کنند چاق هستند.

انواع اختلالات خوردن

همه اختلالات خوردن شبيه به هم نيستند. برخی از افراد مصرف غذای خود را به شدت محدود می کنند ، به طوری که استخوان آنها نازک می شود ، برخی نمی توانند از خوردن دست بکشند و چاق می شوند ، برخی از افراد برای جلوگیری از افزایش وزن وقتی غذا می خورند با خود عمدا کاری میکنند تاکه استفراغ کنند!
نوع 1: بی اشتهایی عصبی
بی اشتهایی عصبی یک اختلال خوردن است که در آن افراد ذهنيت دقيقي از بدن خود ندارند و خود را بيش از حد چاق تصور مي کنند اين در صورتي است که به طور قابل توجهی کمبود وزن دارند. افراد مبتلا به بی اشتهایی عصبی تمایل زیادی به کاهش وزن دارند و میزان غذای مصرفی خود را به شدت محدود می کنند.
علائم :
تصور اشتباه از تصوير بدن
محدودیت شدید در خوردن
کمبود وزن شديد
افکار وسواسي شديد در مورد چاقي
پیامدهای بی اشتهایی عصبی : وقتی افراد مصرف غذای خود را به شدت محدود می کنند ، مغز و بدن آنها به اندازه کافی مواد مغذی لازم برای عملکرد سالم دریافت نمی کنند. این می تواند منجر به پیامدهای متعددی برای سلامتی شود ، از جمله کم خونی ، پوکی استخوان ، یبوست ، فشار خون پایین ، خستگی ، بی نظمی قاعدگی ، ناباروری ، عدم تعادل الکترولیت ، مشکلات قلبی و موارد دیگری از اختلال در سلامت دستگاه های بدن و حتی مغز و اعصاب و روان
نوع 2: بولیمیا يا پرخوري عصبی
افراد مبتلا به پرخوری عصبی هنگام غذا خوردن کنترل خود را از دست می دهند و مقدار زیادی غذا مصرف می کنند. و سپس با يک يا چند رفتار ناسالم جهت پاکسازي تلاش مي کنند تا کالری اضافی را حذف کنند. این اقدامات ممکن است شامل پاکسازی از طريق استفراغ، انجام بیش از حد ورزش ، مصرف مکمل های کاهش وزن ، استفاده از ملین ها ، استفاده از دیورتیک ها ، استفاده از تنقیه باشد.
علائم
ترس شدید از افزایش وزن
مشغله ذهني در مورد وزن و فرم بدن
خوردن مکرر مقدار زیادی غذا در یک وعده
هنگام غذا خوردن احساس کنترل نمی کند
بعد از پرخوری خود را مجبور به استفراغ مکرر مي کند
ورزش بیش از حد برای سوزاندن کالری پس از پرخوری
استفاده از ملین ها ، دیورتیک ها یا تنقیه ها برای از بین بردن کالری
روزه گرفتن برای جبران پرخوری
مصرف گیاهان یا مکمل ها برای کاهش وزن بعد از پرخوری
پيامد هاي بوليميا يا پرخوري عصبي: چرخه پرخوری به دنبال پاکسازی یا سایر رفتارهای ناسالم می تواند بر سلامت بدن و مغز شما تأثیر منفی بگذارد. افراد مبتلا به پرخوری عصبی اغلب با مشکلات دستگاه گوارش مانند ریفلاکس اسید ، پوسیدگی دندان ، گلودرد مزمن روبرو هستند. بولیمیا همچنین با عدم تعادل الکترولیت همراه است که می تواند منجر به عواقب جدی از جمله ایست قلبی شود.
نوع 3: اختلال پرخوری
شایع ترین اختلال خوردن پرخوری است. افرادی که بیش از حد غذا می خورند احساس می کنند هیچ کنترلی بر غذا خوردن خود ندارند و اغلب مقدار زیادی غذا مصرف می کنند. اگرچه ممکن است در مورد عادات غذایی خود احساس گناه یا خجالت کنند ، اما افراد مبتلا به اختلال پرخوری سعی نمی کنند دریافت کالری بیش از حد را مانند افراد مبتلا به پرخوری عصبی جبران کنند .آنها خود را مجبور به استفراغ ، ورزش بیش از حد یا استفاده از ملین ها نمی کنند. به دلیل مصرف کالری زیاد ، پرخورها اغلب چاق یا دارای اضافه وزن هستند .
علائم
مصرف مقدار زیادی غذا در یک وعده
احساس از دست دادن کنترل هنگام غذا خوردن
غذا خوردن حتی زمانی که از نظر جسمانی گرسنه نیستید
با وجود احساس سیری به خوردن غذا ادامه دهید
انبار کردن خوراکي که بعداً بتوانید مخفیانه بخورید
احساس گناه ، خجالت ، یا انزجار از خوردن زیاد غذا
پیامدهای پرخوری: افراد مبتلا به پرخوري بیشتر در معرض ابتلا به دیابت ، بیماری های قلبی و سرطان و همچنین بسیاری از بیماری های اعصاب و روان هستند. عادات غذایی آنها همچنین ممکن است بر زندگی آنها در محل کار ، مدرسه و روابط تأثیر منفی بگذارد.
نوع 4: ارتورکسی
به طور کلی ، تلاش برای داشتن یک رژیم غذایی سالم برای سلامت جسمی و روحی شما مفید است. با این حال ، برخی از افراد می توانند وسواس زياد در مورد تغذیه سالم را ایجاد کنند که به آن ارتورکسیا می گویند. افراد مبتلا به ارتورکسیا در خوردن و داشتن رژیم غذایی مغذی وسواس پیدا می کنند و نگرانی های شدیدی در مورد خوردن غذای ناسالم دارند. این می تواند منجر به احساس اضطراب ، احساس گناه و شرم شود.
علائم
حذف کامل مواد غذایی داراي کربوهیدرات و حيواني
محدود کردن شدید غذاها به گروه کوچکی از اقلام سالم
پيامد ارتورکسی :اگرچه افراد مبتلا به این عارضه از محتوای تغذیه ای غذاهایی که می خورند آگاهی زیادی دارند ، اما ممکن است بدليل حذف بيش از حد دسته از غذاهای “بد” مواد مغذی اصلي را از دست می دهند. یا ممکن است تعداد کافی کالری مصرف نکنند.
شایان ذکر است تمام اختلالات خوردن ذکر شده در بالا با تعدیل و کنترل مناطق مغزی مربوطه در مغز با کمک تکنولوژ ی های بی خطر و بی عارضه غیر دارویی علوم اعصاب و مغز و شناخت مثل تحریک و تنظیم امواج مغزی مثل نوروفیدبک و تحریک مغزی tdcs به شکل ریشه ای به خوبی و با سرعت و هزینه بهینه ای قابل بهبود و درمان است.